İshal tedavisi Antibiyotik kullanımı Probiyotik desteği

Çocuk İshaline Yaklaşım

Yazar: Prof. Dr. Nuran GÜRSES

ÇOCUK İSHALİNE YAKLAŞIM

Olağan dışkılama sayısının artması ve kapsamının sıvı olması ishal olarak kabul edilir.

Normal dışkılama sayısı nedir?

Yenidoğan ve anne sütüyle beslenen bebeklerde ilk aylarda günde 5- 6 kez daha sonraki aylarda 1-5 kez dışkılama normal kabul edilir. Çocuklar büyüdükçe dışkı sayısı azalır. Normal dışkılamanın günde 1-3 kez olduğu kabul edilmektedir.

İshal dışkının sıvı kısmının artması ve dışkılama sayısında artışla birlikte görünümde değişiklikler olarak tanımlanır. Kanlı , mukuslu dışkılarda görülebilir. Dışkılamadaki farklılaşma vücuttan fazla miktarda sıvı ve elektrolit kaybına neden olmaktadır.

Çocukluk yaş grubunda ishaller en sık görülen hastalıklardan biridir.

İshale yol açan etmenler nelerdir?

Enfeksiyöz nedenler ishale yol açarlar

Bakteriler

Viruslar

Parazitler bu grupta yer almaktadır.

Çocuklardaki ishalinin başlıca nedeni viruslardır.

İshalde enfeksiyon dışı nedenler de önemli önemlidir. Örneğin antibiyotik kullanımı sırasında veya kullanımı takiben bazı hastalarda ishal görülür ki bu barsağın koruyucu yapısının bozulması ile ilgilidir.

İshal vakalarında tanı:

Dışkı mikroskopisi
Dışkı kültürü
Viral analiz (PCR) ve parazit incelemesi ile konulmaktadır.

İshalli vakaların tedavisi:

Kaybedilen sıvı ve elektrolitin yerine konması
Bozulmuş bağırsak florasının düzeltilmesi
İshal nedeninin saptanarak tedavinin planlanması
İshal durdurucu veya kesici ilaçlardan kaçınılması şeklinde özetlenebilir.

İshali olan çocuklarda bol sıvı tüketimi önemlidir. Sıvı ve elektrolit kaybını önlemek için ORS ( Ağızdan elektrolit ihtiva eden sıvı ) önerilir. İlave olarak yağsız ve posasız gıdalar verilir.

İshal tedavisinde probiyotikler özel önem taşırlar. Koruyucu bağırsak yapısını oluşturmak için ishal sırasında ve ishali takip eden günlerde probiyotikler kullanılır.

Antibiyotik tedavisi ise ancak bakteriyel nedenlerin saptandığı vakalarda önerilebilir. Bazı paraziter hastalıklarda örneğin, Amipli dizanteri vakalarında antibiyotik kullanılabilir. Unutmamak gerekir ki, her amip görülen vaka , amipli dizanteri değildir. Bu hastalarda detaylı inceleme yapılmalı ve diğer yöntemlerle amip teyit edilen vakalarda ancak antibiyotiğe başlanmalıdır.

İshal önemli bir sağlık sorunudur.
İshal tedavisinde etkenin saptanması önemlidir.
İshal tedavisinde antibiyotiklerin yeri sınırlıdır.
Dünya sağlık verileri ve ülkemizdeki verilere göre ishal 5 yaştan küçük çocukların ölümünde ilk sıralarda yer almaktadır.

Anahtar kelimeler;